Cando, en xullo de 2021, a Audiencia Nacional ditou unha sentenza clara e axustada á lexislación existente que regula, tamén con total nitidez, todo o relativo ás prórrogas de concesións de espazos no dominio público marítimo terrestre, parecía que chegaba a solución definitiva a un xa moi vello problema de ocupación do que é de todos, de contaminación do aire e do mar, de freo ao desenvolvemento urbanístico, de perda de recursos naturais, de impacto na paisaxe, de degradación dos montes, de molestias e perigos.

Durante moitos anos sufrimos a presenza desta contaminación visible e cheirenta, e tamén a da invisible e imperceptible pero extremadamente perigosa; quen sabe os prexuízos que causou, a administración nunca quixo saber, por máis que se lle pedira, sempre se negou a estudar a epidemioloxía asociada ás emisións. A mobilización cidadá, mantida durante moitos anos e dende antes de que a factoría comezase a funcionar, exerceu unha presión que obrigou aos gobernantes e á empresa a reducir, en pequena medida, o seu dano ambiental. Aínda hoxe segue a verter máis de 30 millóns de litros diarios de augas contaminadas que conteñen hasta 9 toneladas de sólidos en suspensión, microorganismos que proliferan no proceso industrial e materia orgánica que afoga os fondos da ría. Frecuentemente sufrimos “episodios olorosos” e ameázasenos cun “susto medioambiental maiúsculo” mentres a Administración do Partido Popular, estrañamente, protexe a empresa, tendo chegando a nomear a parella do director da factoría subdirectora xeral da dependencia encargada de vixiar a súa actividade.

Fotografía da UME durante un dos incendios en Pontevedra

Os nosos montes son o que ENCE ten decidido que sexan, un monte empobrecido, sen diversidade, unha paisaxe estraña, moreas de combustible para os incendios. Teño seguido dende hai moitos anos a evolución desta desfeita, con ondadas de expansión polo territorio cando conviña á empresa, probablemente a máis forte a que realizou cando vendeu as plantacións que posuía en Uruguai nos anos noventa, grazas á cooperación de Carlos del Álamo, daquela Conselleiro de Medio Ambiente, hoxe membro do consello de administración da empresa. Chegamos xa ás 600.000 hectáreas que a Administración, no seu plan forestal, segue favorecendo.

Pode que a sentenza do supremo sexa celebrada como un éxito pola empresa e polos seus accionistas, por todos os que reciben cartos por dividendos ou por “programas sociais” e polos políticos do Partido Popular. Estou convencido de que, en realidade, é un gran triunfo da ignominia e que terá un gran custo para toda a sociedade.