Begoña Caamaño foi un agasallo desta nosa terra, mágoa que xa non estea neste mundo, pois faleceu prematuramente no 2014 cando só tiña 50 anos, pero alá onde more andará desmontando e recreando mitos e heroes masculinos pois este era o seu obxectivo, un traballo artesanal en pro dunha visión máis feminista da literatura.
Na primeira novela, Circe ou o pracer do azul, Begoña transportounos aos mitos gregos onde un Ulises algo máis vulnerable do que sempre se contou é seducido por Circe na súa illa, mentres Penélope farta de tecer e destecer e de aturar a Telémaco establece unha correspondencia marabillosa de amizade coa propia Circe.
Morgana en Esmelle , publicada no 2012, acadou varios premios como: o da Crítica de narrativa galega, que outorga a Asociación Española de Críticos Literarios, o Antón Losada Diéguez de creación literaria en 2013, o Ánxel Casal e o da Asociación de Escritores en Lingua Galega.
Xa foi advertida pola crítica a súa clara filiación cunqueiriana e tamén a súa reivindicación feminista. Efectivamente nesta novela Morgana, media irmá de Artur, sufrirá as conspiracións de Merlín para expandir o cristianismo, e as súas consecuencias, pero grazas ás ensinanzas da súa tía Viviana (a súa guía espiritual e antiga amante de Merlín) conseguirá as forzas necesarias para darlle unha lección ao mago desprazándose ás terras de Miranda (onde lembremos sitúa Cunqueiro a Merlín, xa vello, na súa novela Merlín e familia), axudada por unha Xenebra avellentada. Os personaxes femininos son, pois, cruciais.
Begoña aborda o tema artúrico dende a perspectiva da loita das mulleres por facerse camiño nun sistema establecido polo poder dos homes, da igrexa, da monarquía, das armas e da manipulación representada aquí polas artes engaiolantes de Merlín, fondo coñecedor das debilidades dos humanos. Pero tamén nos presenta un Merlín moi humano xa de vello, convertido nun home moi respectado en toda Galicia polas súas artes e remedios, un home coa conciencia dividida loitando inutilmente por recuperar o amor de Viviana.
Os distintos capítulos van amosándonos tres miradas, tres narradores e tres linguaxes perfectamente diferenciados:
Das crónicas de Ávalon
Da conciencia do señor Merlín
Das memorias de Felipe de Amancia
Sobre toda a novela planea indubidablemente, pois, o estilo e a voz de Cunqueiro, a quen a autora agradece a súa mestría.
Como vemos na novela achégase á literatura artúrica e, tal como ela mesma me confesou, tiña previsto continuar con outras aventuras da Materia de Bretaña, mais o seu repentino final non llo permitiu.
Fernando Fernández
más articulos
♥♥♥ síguenos ♥♥♥