Sistelo. O pequeno Tibet portugués por Manuel Lastra

Sistelo. Unha das sete marabillas de Portugal

A pequena vila de Sistelo pertence ao concello de Arcos de Valdevez, distrito de Viana do Castelo e rexión do Alto Miño, no norte de Portugal.

No ano 2017 os portugueses escolleron as súas sete marabillas e Sistelo foi elixida unha delas, ao mesmo tempo, os socalcos foron declarados Monumento Nacional e desde entón esta vila converteuse nun destino turístico moi apreciado. Parece ser que os habitantes de Sistelo comezaron a modular as súas montañas xa no S. XVI e desde entón foron estendendo e perfeccionando esta técnica consistente na construción de muros e o enchido do oco resultante con terra para conseguir unha superficie horizontal onde sementar cereais e pastorear o gado. A auga é conducida por un sistema específico de rega que converte os socalcos nunha forma intelixente e ecosustentada de obter proveito agrícola e pecuario.

Pero non son só os socalcos o único motivo polo que visitar Sistelo. O sendeirismo, a arquitectura popular e a gastronomía tamén son elementos salientables.

Conta Sistelo con numerosos trilhos (rutas de sendeirismo). Algúns seguen o río Vez (Trilho das Pontes) con zonas de baño e parques de merendas, outros soben as montañas (Travessia das Serras ou Trilho das Brandas). As brandas son refuxios de pedra onde os gandeiros gardaban o gado que subía a pastar na montaña. Recomendable é visitar a pequena aldea de Padrão desde onde desfrutaremos dunhas impresionantes vistas dos omnipresentes socalcos.

As vacas destas zonas caracterízanse pola súa adaptación á alta montaña, non moi grandes e moi habelenciosas para andar sempre entre pendentes. É a vaca cachena dotada de dous impresionantes cornos en forma de lira. Móvense as cachenas entre a vexetación típica da alta montaña: matos (toxos), xestas, uces e carqueixas, piñeiros de diversas especies, carballos, castiñeiros, bidueiros, capudres, loureiros e sobreiras.

Sorprende a cantidade espigueiros (hórreos) que imos atopar. O espigueiro é moi similar ao galego e a súa función é a mesma: gardar e protexer da humidade e dos ratos a colleita, sobre todo o millo, pero tamén patatas e outros cererais.

Para comer recomendamos o Cantinho do Abade  ou a Tasquinha Ti Mélia . A carne de cachena é, naturalmente, o prato estrela, pero toda a cociña do alto Minho é excelente: o cabrito, os arroces (famoso é o de sarrabulho), a feijoada, o cocido, os rojoes á minhota… e de peixes, a lamprea e o bacalhau en todas a súas formas e, por suposto, o viño verde e os doces conventuais como o bolo de mel ou os charutos de ovos.