Cuando empecé a escuchar el último programa de nuestro flamenco ya había comenzado y sonaba una guitarra a la que empezó a acompañar una voz que no pude identificar. Una voz “mu rara”. No podía entender la letra, no parecía estar cantada en nuestro idioma. Sin embargo, los quiebros y melismas de la melodía eran absolutamente correctos.

Yo había oído cantar, muy bien por cierto, a un japonés. Otros extranjeros también han querido hacerlo, pero aquella voz no parecía de este planeta. De pronto caí en la cuenta: no cantaba un marciano, sino… ¡un saxofón!

Era, en efecto, el saxo de Pedro Iturralde. El programa era un homenaje a este gran artista navarro, enamorado del cante, fallecido en noviembre del 2020, en la víspera del día de los difuntos. Encontraba Iturralde una raíz común entre el jazz y el flamenco, originados ambos como expresión del dolor de oprimidos y marginados. “Duende y swing se abrazan mutuamente”.

Pedro Iturralde

El de la guitarra era Paco de Lucíaque lo acompañaba en unas soleares, a partir del minuto 3:48 de la audición. Seguían luego, con la guitarra de Paco de Antequera, que se destaca entre otros instrumentos, Las Morillas de Jaén (minuto 11:00); sobre el zéjel teje Iturralde jazz y bulerías, y un instante asoma por allí la caña. Nuevamente con Paco de Lucía, hace una interpretación muy personal de En el Café de Chinitas (minuto 22:50); comenzando con una petenera, sigue por bulerías y remata la faena por soleá. Finaliza el homenaje con otras bulerías, también acompañado por Paco de Lucía, que podéis escuchar a partir del minuto 34:50.

La hibridación entre músicas diversas se ha llamado “fusión”. Aunque realmente lo sea, no es suficiente hacer un batido de estilos para que la mezcla funcione. Iturralde apuntaba que un sentir común era la clave para la integración.

También comparte esta idea Laura Vital, la cantaora que completaba esta sesión. Profesora de Conservatorio, como lo fue Iturralde, su conocimiento de otras músicas la conduce a otra integración de sentimientos compartidos, y si el saxofonista miraba al otro lado del Atlántico, ella busca añoranzas flamencas en otras culturas mediterráneas. 

Laura Vital

Dos piezas, para mí muy evocadoras, interpretaba, acompañada a la guitarra por Eduardo Rebollar. A partir del minuto 42:30, una canción romaní que enlaza con tangos granadinos, y en el minuto 49:14 termina el programa la Cantiña de la Rosa.

Anda jaleo!, jazz flamenco de Pedro Iturralde

Del disco Tejiendo lunas, de Laura Vital

Bailando con Wynton Marsalis y Chano Dominguez en Vitoria

Rosa lahoz, la pulga, gilillo,txalaparta …. noche flamenca en vitoria

Juanjosé Guirado

Juanjosé Guirado

Arquitecto

Juan José Guirado Fernández, sevillano de nacemento (Écija 1946) e pontevedrés de adopción, tras rematar os seus estudos de arquitectura desenvolveu a maior parte do seu traballo como arquitecto en Pontevedra, traballo que, por circunstancias da vida, foi abandonando para dedicarse ao ensino, comezando por unha substitución no IES Concepción Arenal de Ferrol e aprobando posteriormente as oposicións a profesor de debuxo, profesión que exerceu en Pontevedra durante sete anos, seis deles no IES Valle Inclán.
Despois de rematar a súa tese doutoral, acabou na Escola de Enxeñería Industrial de Vigo, no Departamento de Deseño, no que traballou ata a súa xubilación hai agora sete anos. Ao longo dese tempo participou en diversos congresos e cursos dentro e fóra de España e realizou estudos sobre xeografía, historia, antropoloxía, filoloxía e literatura.
Desde hai dez anos escribe puntualmente no seu blog esencial o menos sobre estas e outras materias. Ademais da súa tese é autor de tres libros sobre xeometría e deseño.

Historia de vida

La zona muerta

máis artigos

♥♥♥ síguenos ♥♥♥